Το αυγό είναι στη λαϊκή και μυθολογική φαντασία το σύμβολο της ζωής.
Κάθε δεύτερη Παρασκευή του Οκτωβρίου, γιορτάζεται η Ημέρα του Αυγού. Έτσι ορίστηκε από την Διεθνή Επιτροπή Ωοπαραγωγών με στόχο, να θυμηθούμε ή να ανακαλύψουμε πόσα χρήσιμα συστατικά περιέχει το αυγό και πόσα οφέλη προσφέρει στην υγεία μας.
Αυτό το μικρό ξεχωριστό τρόφιμο, περιέχει πολλά χρήσιμα θρεπτικά συστατικά.
Από πολύ παλιά ήταν σύμβολο της γονιμότητας, και της δημιουργία νέας ζωής. Ακόμα και σήμερα, προσφέρεται σε νέα ζευγάρια σαν σύμβολο δημιουργίας ή το σπάνε οι νεόνυμφοι πριν μπουν στο ναό σπιτικό, για να τους φέρει τύχη και απογόνους . Το έλεγαν τρόφιμο της άνοιξης, καθώς οι κότες γεννούσαν λίγα αυγά τον χειμώνα και η παραγωγή ήταν μεγαλύτερη την Άνοιξη. Σήμερα, έχει πλέον γίνει ένα βασικό συστατικό στη γαστρονομική παράδοση πολλών λαών και καταναλώνεται όλες τις εποχές του χρόνου.
Για λόγους που έχουν να κάνουν με την πίστη και τη λατρεία, άλλοι λαοί όπως οι ινδουιστές αποφεύγουν να τρώνε αυγά, αφού τα βλέπουν σαν μια ιερή πηγή ζωής.
Ο θεός Διόνυσος κρατών Αλέκτορα και αυγό, τα σύμβολα της ψυχής και της αναγέννησης
Το αυγό συνδέεται με αρχαίους μύθους και παραδόσεις.
Στην ελληνική μυθολογία, σύμφωνα με μια εκδοχή, η Νύχτα και ο Αιθέρας γέννησαν ένα ασημένιο αυγό, προφανώς το φεγγάρι. Από το αυγό αυτό βγήκε ο Έρωτας που ταξινόμησε τα πάντα και έπλασε το αχανές Χάος ψηλά στον ουρανό και την γη Γαία από κάτω. Ενώ σύμφωνα με έναν άλλο μύθο, η Λήδα, από την ένωσή της με τον Δία, γέννησε ένα αυγό απ” όπου αναδύθηκαν οι Διόσκουροι. Επίσης, στην ελληνική αρχαιότητα αποθέτανε αυγά στα χέρια ειδωλίων του Διονύσου ως σύμβολα αναγέννησης.
Στη φινλανδική μυθολογία, ο κόσμος είχε δημιουργηθεί από την έκρηξη ενός αυγού αγριόπαπιας: ο ουρανός ήταν το ανώτερο στρώμα του αυγού, το οποίο στηριζόταν από μια στήλη στο Βόρειο Πόλο, κάτω από τον Πολικό Αστέρα.
Στην κινεζική μυθολογία, ο κόσμος δημιουργήθηκε από ένα κοσμικό αυγό. Ο κρόκος είναι ο ουρανός και το ασπράδι η γη. Κατά τη δημιουργία του κόσμου, το Κοσμικό Αυγό άνοιξε και τα δύο μισά σχημάτισαν τον ουρανό και τη γη. Επέπλεε στο άχρονο διάστημα και περιείχε τις αντίθετες δυνάμεις του yin και του yang. Μετά από αιώνες επώασης ήρθε στη ζωή το πρώτο ον.
Στις αρχαίες ανατολικές θρησκείες, τα αυγά είναι σύμβολο δημιουργίας που συνδέεται με τις γιορτές της άνοιξης για αναγέννηση και αναζωογόνηση. Πολύ αργότερα, συνδέθηκαν με το Πάσχα, που ως χριστιανικό σύμβολο συμβολίζουν την Ανάσταση.
Στα σανσκριτικά, την ιερή γλώσσα της Ινδίας, είναι γραμμένο ότι το κοσμικό αυγό περιείχε το αιώνιο πνεύμα που γεννιέται, πεθαίνει και ξαναγεννιέται αιώνια.
Οι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι ο θεός Πτα δημιούργησε το αυγό από τον ήλιο και το φεγγάρι.
Οι Φοίνικες, πίστευαν ότι ο ουρανός και η γη γεννήθηκαν σε ένα τεράστιο αυγό που διαχωρίστηκε στα δύο.
Στην Κίνα συνηθίζονται οι προσφορές αυγών την άνοιξη για γονιμότητα και αναγέννηση.
Λόγω της σύνδεσής του με την καινούρια ζωή, το αυγό έχει συχνά θεωρηθεί ως αφροδισιακό ή σύμβολο της γονιμότητας. Οι χωρικοί της Κεντρικής Ευρώπης έτριβαν ένα αυγό στη λεπίδα του άροτρου ελπίζοντας να βελτιώσει τη σοδειά τους, ενώ στη Γαλλία συνηθίζεται για τη νύφη να σπάει ένα αυγό στο κατώφλι του νέου σπιτιού, πριν από την είσοδο, για να εξασφαλίσει πολλούς απογόνους. Για τους Εβραίους αντίθετα, τα αυγά είναι τροφή πένθους – τροφή δηλαδή που δεν έχει ολοκληρωθεί η ζωή κάτι που συναντάμε και σε λαούς της Μεσοποταμίας, όπου προσφέρουν αυγά στους νεκρούς.
Από τα προϊστορικά χρόνια οι προγονοί μας κατανάλωναν αυγά από διάφορα είδη πουλιών. Στη διατροφή τους – εκτός από αυγά πουλιών – συμπεριλαμβανόταν και αυτά των χελωνών και του αλιγάτορα. Την εποχή των κυνηγών-τροφοσυλλεκτών, οι άνδρες που έφερναν το φαγητό «λεηλατούσαν φωλιές» και μάζευαν αυγά από πάπιες, χήνες, φραγκόκοτες, περιστέρια, ορτύκια, ακόμα και από στρουθοκαμήλους. Συλλέγονταν αυγά από κάθε είδους πτηνό και ήταν μια καλή τροφή, όταν δεν υπήρχε κρέας. Με άλλα λόγια, ήταν ένας τρόπος για να αντιμετωπιστεί η έλλειψη ζωικών πρωτεϊνών.
Ωστόσο, η περίοδος που άρχισε η εξημέρωση των πτηνών για κατανάλωση αυγών είναι άγνωστη. Μερικά ινδικά ιστορικά συγγράμματα αναφέρουν πώς το κοτόπουλο ήταν ήδη εξημερωμένο το 3200 π.Χ. Σε αιγυπτιακά και κινεζικά γραπτά αναφέρεται ότι οι κότες έδιναν τα αυγά τους στον άνθρωπο από το 1400 π.Χ. Στην Αρχαιότητα, οι Φοίνικες προτιμούσαν τα αυγά στρουθοκαμήλου, ενώ οι Ρωμαίοι κατανάλωναν εκτός από αυγά κότας και αυγά χήνας, φασιανού και μπλε παγονιού Οι Κινέζοι προτιμούσαν τα αυγά κότας και περιστεριού, αλλά κατανάλωναν και αυγά διαφόρων άλλων πτηνών.
Οι αρχαίοι Πέρσες και οι Κέλτες γιόρταζαν την εαρινή ισημερία δωρίζοντας κόκκινα αυγά. Τα αβγά μοιράζονταν στη διάρκεια του γεύματος, και στη συνέχεια, συνέθλιβαν προσεκτικά το κέλυφος σαν να κατέστρεφαν τις ημέρες της κακοκαιρίας. Ήταν μια τελετή που γινόταν για να διώξουν τον χειμώνα και να υποδεχτούν την νέα ζωή που έφερναν η άνοιξη και το φως.